Meslek yüksekokulu
Meslek yüksekokulu, teori ve pratiği kombine eden ve iş hayatıyla yakın iş birliğiyle yürütülen lise sonrası bir eğitimdir.
Meslek yüksekokullarında işverenler hem eğitimlerin planlanmasında hem de eğitimlerin yürütülmesinde aktif olarak yer almaktadır. İşverenlerle derslerde, projelerde ve staj yerinizde (LIA) karşılaşabilirsiniz.
İş piyasasının ihtiyaçları zamanla değiştiği için eğitimlerin içerikleri ve meslek dalları da güncelleniyor. Piyasada ihtiyaç olan yeterliliklerin değişmesiyle beraber yeni eğitimler başlıyor ve bazıları da kaldırılıyor.
Bir öğrenci olarak bu sizin için eğitiminizi tamamladıktan sonra mesleki bilginizin, iş hayatında güncel ve talep ediliyor olması demektir.
Bilgiler
- Eğitimlerin çoğu ücretsiz ve herkesin eğitim bursu alma hakkı var.
- 16 farklı eğitim alanı ve yüzlerce farklı meslek dalı seçebilirsiniz.
- LIA, bir iş yerinde gerçek iş ortamında eğitim almanız demektir.
- Meslek yüksekokulları, ülke genelinde birçok farklı eğitim sağlayıcıdan (okul) oluşuyor.
- Eğitimler, özel eğitim kurumları, belediyeler, il meclisleri ve üniversiteler/yüksekokullar tarafından yürütülüyor.
- Eğitimler devlet gözetiminde ve İsveç Meslek Yüksekokulları İdaresi’nin kalite kontrolü altındadır.
- Meslek yüksekokulu öğrencileri, çoğunluklu mezun olduktan hemen sonra iş buluyor.
Innehållsförteckning
Gerçek yeterlilik – tecrübelerinizi doğrulatın
Nasıl işliyor?
Meslek yüksekokullarında eğitimlerin çoğunda teori ve pratik dersleri dönüşümlü olarak veriliyor. Pratik kısmı LIA olarak adlandırılıyor ve bir iş yerinde gerçekleştiriliyor.
LIA dönemlerinde işverenin rehberliğinde iş yerinde eğitiliyorsunuz. Böylece okulda edindiğiniz bilgileri gerçek bir ortamda geliştiriyorsunuz. Eğitim alıyorken dahi iş tecrübesi ediyorsunuz ve mesleğinizi öğreniyorsunuz. Bununla beraber mezun olduktan sonra iş bulmanızı sağlayabilecek kişilerle tanışıyorsunuz. LIA, eğitim müfredatına dahil ve dersin erişmeniz gereken hedefleri var. Kalifiye meslek yüksekokulu diploması veren ve en az 400 MYO kredisi (2 sene tam zamanlı eğitime tekabül ediyor) olan tüm eğitimlerde en az yüzde 25 LIA var. İlgilendiğiniz eğitimde LIA’nın nasıl organize edildiği ve eğitim süresinin ne kadarının LIA olduğu hakkında daha fazla bilgi için okulla iletişime geçin.
Seviye
Meslek yüksekokulu, lise sonrası bir eğitim şeklidir.
Program uzunluğu
MYO eğitimlerinin çoğunun uzunluğu 1-2 sene arasındadır.
Kredi sistemi
Eğitimlerin uzunluğu, meslek yüksekokulu kredisi (YH-poäng) olarak belirtiliyor ve 5 kredi bir hafta tam zamanlı eğitime tekabül ediyor. 100 kredi 6 ay tam zamanlı eğitime tekabül ediyor, 200 kredi bir sene tam zamanlı eğitime, 400 kredi 2 sene tam zamanlı eğitime vs.
Aşağıdaki tabloda üniversite ve yüksekokullardaki kredi sistemine kıyasla meslek yüksekokulu kredilerini görebilirsiniz. Tabloda sadece eğitimlerin uzunluğu gösterilmektedir ve eğitimlerin hangi seviyeye karşılık geldiği gösterilmemektedir.
Utbildningens längd | Yrkeshögskolepoäng | Högskolepoäng |
0,5 år | 100 | 30 |
1 år | 200 | 60 |
2 år | 400 | 120 |
3 år | 600 | 180 |
Mezuniyet
Bir MYO eğitimi mezuniyet sonrası diploma verebilmek için en az bir sene uzunluğunda olmak zorundadır. Eğer eğitiminiz diploma vermiyorsa onun yerine bir eğitim sertifikası alabilirsiniz.
Meslek yüksekokullarında 2 tane diploma türü var:
- Meslek yüksekokulu diploması
- Kalifiye meslek yüksekokulu diploması
İsveç Meslek Yüksekokulları İdaresi
İsveç Meslek Yüksekokulları İdaresi’nin (Myndigheten för yrkeshögskolan) ana görevi İsveç’teki meslek yüksekokullarıyla ilgili konulardan sorumlu olmak ve eğitimlerin iş piyasasının ihtiyacı olan yeterlilikleri karşılaması için çalışmaktır. İdarenin ve eğitim sağlayıcıların işlerini düzenleyen özel bir yasa ve yönetmelik mevcut. İdare olarak sorumluluk alanımızdaki eğitimleri denetliyor ve eğitimlerle ilgili şikayetleri işleme alıyoruz. Eğitimlerin kalitesini inceliyor, istatistik üretiyor ve eğitimlerin sonuçlarını da takip ediyoruz.
İsveç Meslek Yüksekokulları İdaresi hakkında daha fazla bilgi alın
Başvuru ve kabul edilme
Burada yeterlilik kuralları, kabul edilme şartları ve nasıl başvuru yapacağınız hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz.
Bir meslek yüksekokulu eğitimine girebilmek için öncelikle temel yeterlilik şartlarını yerine getirmelisiniz. Bunun anlamı lise veya dengi bir okuldan mezun olmanız gerektiğidir.
Bununla beraber birçok eğitimde özel ön bilgi tabir edilen şartlar var. Bunlar genellikle lisedeki bazı derslerden geçerli notlarınızın veya belli bir iş tecrübenizin olması hususundadır.
Eğitimlere kabulleri okullar yürütüyor
Meslek yüksekokullarında birçok farklı eğitim sağlayıcı (okul) var ve eğitimlerine kabulleri kendileri yürütüyorlar. İlgilendiğiniz eğitime başvurmak ve girebilmek için hangi şartların istendiğine dair sorularınız varsa doğrudan okulla iletişime geçin.
Son başvuru tarihi eğitimden eğitime değişmektedir.
Başvurunuz ne içerecektir?
Başvurunuzun tam olarak ne içereceği, okullara ve eğitimlere göre değişiyor ama aşağıda birkaç örnek mevcut:
- Not
- Niyet mektubu
- Çalışma belgesi
- Çalışma numunesi
İstenilen belgelerin tam olarak hangileri olduğunu eğitim sağlayıcıdan öğrenebilirsiniz.
Temel yeterlilik
Tüm eğitimler için lise veya dengi bir okuldan mezun olmanız gerekiyor. Kurallar esnek ve farklı geçmişleri ve deneyimleri olan başvuru sahiplerinin de şartları yerine getirme imkânı var.
Bir eğitime kabul edilmek için aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmelisiniz:
- Liseden veya belediye yetişkin eğitiminden (Komvux) mezun olmak.
- İsveç’te veya yurtdışında 1. maddede belirtilen şartlardan birisine eşdeğer bir eğitiminden mezun olmak.
- Danimarka, Finlandiya, İzlanda veya Norveç’e yaşamak ve orada eşdeğer bir eğitim için yeterliliğin olması.
- İsveç’te veya yurtdışında edinilen bir eğitim, pratik deneyim veya başka bir durum nedeniyle eğitimi başarabilecek olmak.
4. madde lise notları dışında başka bir şekilde yeterliliğinizin olması hakkındadır. Tüm insanların bilgi ve yeterlilikleri vardır. Bunların bir kısmı lise veya yüksekokul eğitimi gibi resmi bir eğitim aracılığıyla edinilmişken diğerleri iş, dernek faaliyeti veya boş zamanlardaki kurslardan edinilmiş olabilir. Buna gerçek yeterlilik deniyor.
Okumak istediğiniz okul, gerçek yeterliliğinizi değerlendirecektir. Okul örneğin bilginizin lise derslerine denk olup olmadığını görmek için farklı testler yapabilir. Değerlendirme farklı şekillerde yapılmaktadır. Bunlardan özel bir yönteme doğrulama denmektedir.
Özel ön bilgi
Birçok eğitimde ayrıca özel ön bilgi şartı mevcut. Ön bilgi şartı eğitimden eğitime değişmektedir. Bu şart, lisedeki belirli bir ya da birkaç dersten geçerli not almanız olabilir. Bazı eğitimler yeterlilik için belli bir meslek alanında iş tecrübesi istiyor. Ön bilgi şartı dışında başka şartlar da istenebilir, örneğin sürücü belgenizin olması.
İlgilendiğiniz eğitim için istenen şartları öğrenmek için okulla iletişime geçin.
Yeterlilik için hazırlık eğitimi alma imkânı
Bir eğitimdeki özel ön bilgi şartlarını yerine getiremeseniz de istenilen ön bilgileri edinmenizi sağlayan bir hazırlık eğitimi alma imkânınız olabilir. Hazırlığın olduğu eğitimleri, eğitimin sunulduğu sayfada "Särskilda förkunskaper" başlığının altında bulabilirsiniz.
İstisnalar
Temel yeterlilik ve özel ön bilgi şartlarını yerine getiremeyen kişiler için gene de kabul edilme imkânı var. Okul, başvuran kişinin eğitimi başarıyla tamamlayabileceğini ve eğitimin kazandırdığı meslekte çalışabileceğini değerlendirmesi durumunda istisna uygulayabilir. Bu imkânın ilgilendiğiniz eğitimde olup olmadığını öğrenmek için doğrudan okulla iletişime geçin.
İsveççe bilgisi
İsveççe, Danca, Faroece, İzlandaca veya Norveççe dışında bir ana diliniz varsa eğitimi tamamlayabilmek için gerekli İsveççe bilginiz olmak zorundadır. Gerekli İsveççe bilginizin olup olmadığına okul karar verecek ve test edecektir.
İş piyasası belirli bir mesleki dil bilginizin olmasını isteyebilir. Öğrenci olarak bu mesleki dil bilgisini edinmek için mesleki İsveççe (SMY) eğitimi alabilirsiniz.
Seçme ve kabul
Bir eğitime mevcut kontenjandan daha fazla başvuru olması durumunda bir seçim yapılacaktır. Seçimin nasıl yapıldığı eğitimden eğitime değişmektedir.
Seçim kriterleri aşağıdakilerden bir ya da birkaç tanesi olabilir:
- Not
- Özel sınav (yazılı test veya röportaj)
- Önceki eğitimler
- Mesleki deneyim
Seçimin nasıl yapıldığı ve nasıl hazırlanabileceğinize dair sorularınız varsa eğitimi düzenleyen okulla iletişime geçebilirsiniz.
Burs ve öğrenim ücretleri
Meslek yüksekokullarındaki tüm eğitimler İsveç Eğitim Desteği Kurulu’ndan (CSN) burs alma hakkı veriyor ve eğitimlerin neredeyse hepsi ücretsiz.
MYO eğitimlerinin çoğunda okumak ücretsiz ama öğrenci ücreti alan birkaç eğitim var. Eğitimlerin tamamında yüksekokul eğitimlerinde olduğu gibi ders kitaplarını ve diğer eğitim materyallerini siz ödemek zorundasınız. Bir eğitime başvurmadan önce daima tüm olası masrafları kontrol edin.
Tüm eğitimler, İsveç Eğitim Desteği Kurulu’ndan (Centrala studiestödsnämnden (CSN)) burs alma hakkı veriyor. Burs hakkı, bir iş yerinde gerçekleştirilen LIA (İşte öğrenme) dönemleri için de geçerlidir.
Yabancı bir vatandaş olarak İsveç’ten eğitim desteği alabilmek için bazı şartları yerine getirmek zorundasınız. Bu şartlar hangi ülkenin vatandaşı olduğunuza bağlı olarak değişmektedir.
İsveç Eğitim Desteği Kurulu’nun web sayfasında burslar hakkında daha fazla bilgi alın
Mesleki İsveççe
İş piyasası belirli bir mesleki dil bilginizin olmasını isteyebilir. Öğrenci olarak bu mesleki dil bilgisini edinmek için mesleki İsveççe (SMY) eğitimi alabilirsiniz.
Mesleki İsveççe eğitiminin amacı eğitimini aldığınız meslekte özellikle gerekli olan dil bilgisini edinmenizdir. Böylece eğitiminizi tamamladıktan sonra daha kolay iş bulabilirsiniz.
Yapılacaklar
Okulla iletişime geçerek mesleki İsveççe eğitimi almaya ihtiyacınız olduğunu anlatın. Eğitim sağlayıcı (okul), eğitim vermek için şartların mevcut olup olmadığını değerlendirecektir. Mesleki İsveççe dersi bizzat okul tarafından veya okulun eğitim için tuttuğu danışmanlar tarafından verilebilir.
Okul, ihtiyaç olduğunu ve mesleki İsveççe dersini vermenin mümkün olduğunu öğrendikten sonra İsveç Meslek Yüksekokulları İdaresi’ne (Myndigheten för yrkeshögskolan) kaynak için başvuracaktır.
Gerçek yeterlilik – tecrübelerinizi doğrulatın
Eğer gerekli notlarınız veya belgeleriniz yoksa bir eğitim için yeterlilik kazanmak için doğrulama yaptırabilirsiniz. Doğrulama ayrıca bir eğitimin bir kısmını edinilmiş saydırmak için bir yöntem de olabilir.
Bilgi ve yeterlilik hem resmi eğitim aracılığıyla (örneğin lise veya yüksekokul eğitimi) hem de iş, dernek faaliyeti veya resmi olmayan eğitim (örneğin boş zamanlarda gidilen bir kurs) aracılığıyla edinilebilir. Sahip olduğunuz toplu ve esas yeterliliğe, gerçek yeterlilik deniyor ve doğrulama da gerçek yeterliliğinizi öne çıkarmak için bir yöntemdir. Doğrulama, bilgi ve yeterliliklerinizin konuşmalarla ve testlerle belirlenerek düzgün bir şekilde değerlendirilmesi demektir.
Notlarınız olmasa da yeterlilik kazanın
- Eğer notlarınız veya belgeleriniz yoksa başka yerde edindiğiniz gerekli ön bilgilere sahip olduğunuzu doğrulama yöntemi ile kanıtlayabilir ve bir eğitime yeterlilik kazanabilirsiniz. Eğitiminizi yrkeshogskolan.se sayfasından bulun ve tecrübelerinizi doğrulatmak için eğitim sağlayıcı ile iletişime geçin.
- Meslek yüksekokulu eğitimine devam edebilmek için bir lise eğitimine mi ihtiyacınız var? Daha fazla bilgi için öncelikle belediyenizle iletişime geçin.
Bir eğitimin bir kısmını edinilmiş saydırın
Daha önceki eğitimlerinizden resmi notlarınız olsa dahi gerçek yeterliliğinizi doğrulatabilir ve böylece kabul edildiğiniz meslek yüksekokulundaki eğitim sürenizi kısaltabilirsiniz.
Daha fazla bilgi ve bağlantılar
Birçok resmi daire doğrulama işlemini yapıyor. Resmi dairelerden daha fazla bilgiye erişin:
İsveç ulusal eğitim ajansı:
Swedish National Agency for Education (Skolverket)
İsveç iş ve işçi bulma kurumu:
Swedish Public Employment Service (Arbetsförmedlingen)
The Swedish Council for Higher Education (Universitets- och högskolerådet)